Συναισθηματική Εκπαίδευση SEL
Τα οφέλη της Περιβαντολλογικής Ψυχολογίας
Οι κακές συνήθειες του νου
Πώς οι πρακτικές mindfulness βοηθάνε στη μείωση του στρες.
Αν μπορείς να εστιάσεις την προσοχή σου στο εδώ-και-τώρα, αντί στο παρελθόν ή το μέλλον, μπορείς να βρεις ανακούφιση από το στρες.
Το ανθρώπινο μυαλό συχνά χάνεται στα δαιδαλώδη μονοπάτια του παρελθόντος και του μέλλοντος. Το άτομο σκέφτεται ξανά και ξανά όσα έγιναν στο παρελθόν, τι δεν έκανε σωστά, τι θα έπρεπε να κάνει ή να πει και αναμασάει τις ίδιες αρνητικές σκέψεις. Ή προτρέχει και ανησυχεί για μελλοντικά ζητήματα που δεν έχουν έρθει ακόμα, αλλά το βασανίζουν από πριν. Το στρες έχει σημαντικό ρόλο σ΄ αυτές τις κακές συνήθειες του νου.
Αν μπορείς να εστιάσεις την προσοχή σου στο εδώ-και-τώρα, αντί στο παρελθόν ή το μέλλον, μπορείς να βρεις ανακούφιση από το στρες. Όταν επικεντρώνεσαι στο παρόν, στην παρούσα στιγμή σαν απλός παρατηρητής τότε σταματάς να κάνεις αρνητικές σκέψεις.
1.Συνειδητοποιείς τι ακριβώς σκέφτεσαι.
Αν «πιάσεις» τον εαυτό σου τη στιγμή που κάνεις μια άσχημη σκέψη και απλώς βάλεις την ετικέτα «τώρα κάνω μια αρνητική σκέψη» είναι σα να πατάς φρένο και να κατεβάζεις ταχύτητα. Αντιλαμβάνεσαι τι κάνεις και δεν αφήνεις την αρνητική σκέψη να σε επηρεάσει τόσο πολύ, οπότε μειώνεται το στρες σου.
2.Δεν αντιδράς κατευθείαν σε αυτό που συμβαίνει.
Εξασκώντας mindfulness μαθαίνεις να πατάς το εσωτερικό σου κουμπί «pause» και σταματάς την ταινία του μυαλού σου. Έτσι βάζεις σε λειτουργία το «σοφό νου» και βρίσκεις μια καλή λύση, αντί να αντιδράσεις σπασμωδικά.
3. Οι πρακτικές mindfulness σε βοηθάνε να επικεντρωθείς στο «υπάρχω στο παρόν μου», κατάσταση που συνδέεται με τη χαλάρωση.
Όταν βρίσκεσαι στην κατάσταση «κάνω», υπάρχει μεγαλύτερη συσχέτιση με ενεργοποίηση και στρες.
4. Συνειδητοποιείς ποιες είναι οι ανάγκες σου σε σωματικό επίπεδο και φροντίζεις το σώμα σου.
Για παράδειγμα, παρατηρείς ότι σφίγγεις τα δόντια ή ότι έχεις ένταση στους ώμους και κάνεις κάποιες ασκήσεις για να χαλαρώσεις, πριν πάρει ο πόνος μεγάλες διαστάσεις.
5. Καλλιεργείς τη συναισθηματική σου νοημοσύνη.
Καθώς αντιλαμβάνεσαι καλύτερα τα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω σου, «πιάνεις στον αέρα» αυτά που γίνονται γύρω σου και αντιδράς με τρόπο που είναι λιγότερο πιθανό να οδηγήσει σε καυγά και σύγκρουση.
6.Αυξάνεται η ικανότητά σου να νιώθεις συμπόνια και νοιάξιμο για τον εαυτό σου και τους ανθρώπους γύρω σου.
Ο συμπονετικός νους σου ηρεμεί, σε καθησυχάζει και σταματάει την αντίδραση του στρες.
7. Οι πρακτικές mindfulness μειώνουν την εγκεφαλική δραστηριότητα στο κέντρο που ονομάζεται αμυγδαλή και σχετίζεται με την αντίδραση του στρες και το φόβο.
Πρόκειται για μια σημαντική δομή στον εγκέφαλο που ρυθμίζει τις αντιδράσεις του ανθρώπου σε ερεθίσματα που προκαλούν στρες και φόβο.
8. Αποκτάς καλύτερη ικανότητα συγκέντρωσης και προσοχής.
Έτσι μπορείς να τελειώσεις τις δουλειές σου χωρίς χασομέρι, να επικεντρωθείς στους στόχους και τις προτεραιότητές σου και να έχεις μια αίσθηση εσωτερικής ικανοποίησης και επιτεύγματος, που μειώνουν το στρες και το άγχος.
Μπορείς να αλλάξεις τη στάση σου απέναντι στο στρες και το άγχος.
Έτσι αντί να βλέπεις μόνο τις αρνητικές συνέπειες του στρες και του άγχους σου και να αγχώνεσαι παραπάνω επειδή αγχώθηκες, εξασκώντας πρακτικές mindfulness ανοίγεις χώρο στο μυαλό σου για να σκεφτείς διαφορετικά για το στρες και το άγχος που νιώθεις.
Άσκηση καθοδηγούμενου οραματισμού
- Κάθισε σε μια άνετη θέση ή ξάπλωσε.
- Ξεκίνα παίρνοντας βαθιές, χαλαρωτικές αναπνοές, (κατά προτίμηση διαφραγματικές)
- Διάλεξε μια σκηνή της αρεσκείας σου και προσπάθησε να τη φανταστείς όσο πιο ζωντανά γίνεται. Μπορεί να είναι μια βόλτα στην παραλία ή στο βουνό. Ίσως θέλεις να φέρεις στο νου σου μια ανάμνηση από κάποια εμπειρία που σε είχε κάνει να αισθανθείς υπέροχα ή να φανταστείς ένα μέρος που δεν έχεις πάει αλλά θα ήθελες να επισκεφθείς.
- Καθώς φαντάζεσαι τη σκηνή παρατήρησε κάθε λεπτομέρεια και προσπάθησε να βάλεις μέσα όλες σου τις αισθήσεις, να περιγράψεις αυτό που βλέπεις, ακούς, μυρίζεις, νιώθεις στο δέρμα σου, κοκ.
- Μείνε σε αυτή την ωραία νοερή εικόνα για όση ώρα επιθυμείς……
Συγγραφή: Ευαγγελία Μαριδάκη Εκπαιδευτικός, Σύμβουλος SEL